
सफलता बोगटि
चीनले विगत केही दशकमा विश्वकै तीव्र गतिमा आर्थिक विकास गर्ने मुलुकको रूपमा आफूलाई स्थापित गरेको छ। यस विकासको सफलता केवल संयोग वा प्राकृतिक स्रोतमा आधारित छैन। यसको वास्तविक आधार हो सुसंगठित योजना, दीर्घकालीन रणनीति र जनशक्तिको बुद्धिमानी प्रयोग। चीनले विकासको सुरुवातमा सबैभन्दा पहिला कृषि क्षेत्रलाई प्राथमिकता दिएको थियो। करिब ८० करोड किसानलाई गरिबीको रेखाबाट उठाउने लक्ष्यसहित लागू गरिएका कार्यक्रमहरूले मात्र खाद्य सुरक्षा सुनिश्चित गरेनन्, तर ग्रामीण अर्थतन्त्रलाई पनि मजबुत बनायो। चिनियाँ अर्थशास्त्री झाङ वेई भन्छन्, “हाम्रो विकासको आधार कृषक र ग्रामीण जनशक्ति हो। उनीहरूको जीवनस्तर सुधार नगरी राष्ट्रको समृद्धि सम्भव छैन।”
चीनले उत्पादनमा मात्र वृद्धि गर्नु पर्याप्त नहुने ठानेर “थोरै मुनाफा, धेरै उत्पादन” नीति अपनायो। यसले उद्योगलाई स्थायित्व दियो र जनतालाई प्रत्यक्ष लाभ पुर्यायो। अनुसन्धान र विकासमा आक्रामक लगानी गर्दै चीनले नयाँ उत्पादन र प्रविधिमा प्रतिस्पर्धात्मक लाभ सुनिश्चित गर्यो। उच्च दक्ष जनशक्ति तयार गर्न तालिम, प्राविधिक शिक्षा र नतिजामुखी अभ्यासमा विशेष जोड दिइयो। गुणस्तरीय उत्पादन र विशेषज्ञतामा आधारित नीति अपनाएपछि चीनले विश्व बजारमा आफ्नो विश्वासिलो पहिचान बनायो।
राजनीतिक स्थायित्वलाई विकासको आधार मान्दै चीनले उद्योग स्थापना र सञ्चालनका लागि अनुकूल वातावरण तयार गर्यो। यसले विदेशी लगानी आकर्षित गर्यो र दीर्घकालीन विकास सुनिश्चित गर्यो। विशेष औद्योगिक क्षेत्रहरूको विकासले क्षेत्रगत उत्पादन र रोजगार सृजनामा क्रान्ति ल्यायो। ऊर्जा क्षेत्रमा चीनले विद्युतको शुल्क न्यून राखेर सर्वसुलभ बनायो, जसले उद्योग र ग्रामीण क्षेत्रमा समान अवसरको सिर्जना गर्यो। यातायात, सञ्चार, र औद्योगिक पूर्वाधारहरू विकसित गरेर चीनले अन्तर्राष्ट्रिय लगानीकर्तालाई आकर्षित गर्यो।
चीनले विश्वका अधिकांस देशसँग साझेदारी र सहयोगको अवधारणालाई अपनाउँदै आफ्नो वैश्विक आर्थिक र राजनीतिक प्रभाव विस्तार गर्यो। यसले चीनलाई केवल आर्थिक दृष्टिले नभई सामाजिक र राजनीतिक दृष्टिले पनि सशक्त राष्ट्र बनायो। विशेषज्ञहरूले यसलाई “समग्र रणनीति, दीर्घकालीन योजना र जनशक्तिको उच्च उपयोग” भन्छन्। चीनको अनुभवले स्पष्ट देखाउँछ कि केवल नीति पर्याप्त छैन; सामाजिक स्थायित्व, रोजगार सृजन, प्रविधि विकास र नवप्रवर्तनमा जोड दिनु अपरिहार्य छ।
चीनले अपनाएका यी १० मौलिक नियमहरूले देखाउँछन् कि राष्ट्र निर्माण केवल ठूलो योजना मात्र होइन, यसको कार्यान्वयन, जनशक्तिको दक्ष उपयोग र दीर्घकालीन प्रतिबद्धतामा निर्भर हुन्छ। चीनको मोडलबाट अन्य मुलुकहरूले शिक्षा लिन सक्छन्, तर त्यसका लागि राजनीतिक स्थायित्व, दीर्घकालीन योजना, र स्पष्ट कार्यान्वयन अनिवार्य छ। यी नियमहरूले चीनलाई “चमत्कारिक विकास”को बाटोमा अघि बढाएको छ, र विश्वले यसलाई हेरेर आफ्नै विकास रणनीति बनाउन प्रेरित भएको छ।
पनि मुलुकले आफ्नो विकास यात्रा सफल बनाउन योजनाबद्ध नीति, दक्ष जनशक्ति, गुणस्तरीय उत्पादन र रणनीतिक लगानीलाई मुख्य आधार बनाउनुपर्छ। यसै आधारमा मात्र राष्ट्रले आर्थिक, सामाजिक र वैश्विक दृष्टिले सशक्त र समृद्ध बन्न सक्छ। चीनको अनुभवले देखाएको छ कि विकास केवल ठूला परियोजनामा मात्र निर्भर छैन, तर जनशक्तिको सही उपयोग, शिक्षा र प्रविधि, साथै दीर्घकालीन योजनामा दृढ रहनु पनि उत्तिकै महत्वपूर्ण छ।
तपाईको प्रतिक्रिया